Bethlehem. Voor ons christenen is Jezus van Nazareth er geboren. Wat voor kerkelijke strekking, denominatie of patriarchaat ook, gelukkig zijn we het daar over eens.Maar op een tocht van Jeruzalem centrum over checkpoints en langs muren, ga je plots de Joden geloven; de Messias lijkt er nog altijd niet geweest. Je zal nu maar een Palestijn wezen!
Rammelt het nog altijd in Ramallah?
Onderweg wordt de nederzettingenpolitiek nog duidelijker. De landschapspuzzel nog complexer. Om nog maar te zwijgen van de waaier aan Palestijnse strekkingen en Israelische groeperingen. De muur snijdt wel duidelijk. De muur sluit in. Het graf van Rachel, beklemmend ingesloten.
De groep herkent bij de muur de gewapende duif graffity uit het Standaard artikel over Grosman en zijn boeken, tussen een overdonderend aantal andere kunstwerken.
We gaan de stad binnen en maken een traditioneel toeristisch bezoek. De geboortekerk on Mangerstreet. In dialoog met de Moskee van Omar, gebouwd door een Kalief in 1860 die de christelijke aanwezigheid in Bethlehem wou beschermen. De Justiniaanse Basilica totaal vervallen na een Joodse Militaire aanval, heiligen in vroegchristelijke mozaiek met kogelgaten in hun hoofd worden nu moeizaam door de Grieks-Orthodoxe Kerk gerestaureerd. De palestijnse opstandelingen die er wilden schuilen, gaven zich over en gingen in ballingschap.4de eeuwse beschilderde zuilen torsen verdrietig het schamel dak boven opgegraven oorspronkelijke vloermozaieken. Popes in het hoogkoor en voor de ikonostase, orthodoxe liturgie duurt lang, verhinderen een bezoek aan de geboortegrot. Dus dan maar de Melkgrot, de katholieke Catharinakerk in prachtig gerestaureerde kruisvaarderstijl. De Franciscanen leefden er zo sober dat alles er nu prachtig is. De Hieronymuskapel, een Augustijner-atrium
en vooral de deur der nederigheid. Lastig met 1m93. Dichtgemetste bogen in twee beurten om plunderigen tegen te gaan. Het totale complex heeft de allure van een verstekte burcht. Ooit een grot voor herders, lokaal uitschot, maar waar God mensgeworden is.
Maar is God wel mensgeworden? Wellicht nog altijd niet in het Palestijnse vluchtelingenkamp van Laji'un. ( zie www.lajee.org , lajee=vluchteling) het enige kamp dat we konden beowken van de vele die door Brigitte langs de reisweg op de kaart waerden gesitueerd. Nee, geen tenten. Huizen, steeds definitiever gebouwd. Overbevolkt door drie generaties Palestijnen die de grond van hun vaders ooit nog terug willen zien. Vaak rest hen alleen nog de sleutel... de dorpen zijn al lang gesloopt en Israelische vestigingen geworden. Onvoorstelbaar positief was de Palestijnse partner over wijn project voor jongeren. Hartelijk de ontvangst in het vluchtelingenhuis. Een levensverhaal dat beklijft. Glaswerk-engelen gekocht gemaakt uit oude flessen en gerecupereerd lood. Voor de kerstboom straks thuis... Boven de stal zullen dit jaar de engelen zingen dat Betlehem mensen herberg voor wie nog altijd geen plaats is. Palestijnse derde generatie ping-pongt in de jongerenspeelzaal. Buiten ruik je de bezetting. Op het dakterras zie je de muur als een giftige slang tussen enerzijds een Israelische enclave met waterboorput en gloednieuwehuizenblokken (toch afgewerkt pas vorige week en de oorzaak van het bevriezen van het internationale vredesproces)en anderzijds de reuzegrote sleutel, symbool van het kamp zonder recht op boorputten, alles potdicht. De muezzin roept op tot gebed. ,Wees een goede Moslim,,wordt er na de Fatihah luidversterkt gemoraliseerd in het vrijdaggebed.
Wij vluchten terug naar Bethlehem. Eten een bijna Libanese meze en een lekkere Palestijnse vleesschotel met rijst. En spoelen door met veel water. Aan tafel weliswaar, niet op het toilet dat de vele bussen kerststal-toeristen niet kan doorspoelen. Palestijnen hebben daar te weinig waterdruk voor. De Israelies vragen teveel geld voor water.
Na de lunch mag het wat luchtiger. Een zotte toestand vraagt om werkbare gekke nieuwe ideeen. We bezoeken de circusschool van Jessika Devlieghere. Met haar Palestijnse man niet alleen voor ons een positieve verademing en teken van hoop in onze onmacht, maar vooral verwerking via groeiende vaardigheid en hoop op een toekomst waarin weer fier gelachen gedanst wordt. Een toekomst waarin jongleren niet langer overleven is, maar opnieuw kunstige sport en cultuur. Leven opnieuw een hemelse voorstelling.
We keren terug naar Jeruzalem. We voelen het oneerlijke van onze Belgische pas. We rijden langs een iets vlottere Israelische nederzettingenweg terug. De paleatijnen staan op de andere weg in de file en als sommigen al naar Jeruzalem kunnen gaan ze aan het checkpoint een stuk tevoet doorheen de muur.
Jessika's eigen verhaal van een papieren Belgisch huwelijk scheurt hoorbaar. Het koppel weet helemaal niet hoe de toekomst er voor hen en de school uit zal zien.
's avonds na de maaltijd wisselen we onze ervaringen uit in groep... eerst school gestructureerd. Daarna de verjaardag van mijn kamergenoot gevierd verder tussen bar en computer. We zouden beter gaan slapen. Morgen staat de Hof van Olijven en de Via dolorosa- kruisweg op programma.
Kortweg:
A country is not only what it does.
It is also what it tolerates…
Kurt Tucholsky 1933
Dit stond te lezen op de Muur in Bethlehem. Hier bevinden zich drie vluchtelingenkampen waarvan we er één bezochten, Aida. Het leven in een vluchtelingenkamp is onvoorspelbaar.
Enkele jaren geleden… Al enkele dagen zijn er invallen van Israëlische soldaten. Een Palestijnse mama zoekt voor haar vijf kinderen een veilige plaats in hun huis, zij kiest voor de gang, want langs de voordeur zullen ze wel niet binnenkomen. Moment en plaats van de inval zijn onvoorspelbaar: buitenmuren en plafonds moeten eraan geloven. Een bom aan de voordeur licht de deur uit haar hengsels… Ze komt terecht op de moeder. De kinderen vragen de soldaten om hun zwaargewonde moeder te helpen. “Onze moeder is geen terroriste”, smeken ze. “Geen terroriste? Je moeder is een terroriste. Ze zette vijf kinderen op de wereld.”
Dit verhaal kregen we te horen in het vluchtelingenkamp van Salah, onze gids van Laji’un, een partnerorganisatie van Broederlijk Delen. Dit is slechts één feit dat het dagelijkse leven van jonge Palestijnen beheerst. In Laji’un zijn ze zich bewust dat dit het hele leven van mensen ondersteboven haalt. Ze helpen kinderen om kind te zijn, jongeren te laten dromen en ze op weg te zetten om deze waar te maken. Dit geeft hoop.
Op weg van Bethlehem naar Ramallah zien we hoe verschillend auto’s zijn want naargelang de kleur van de nummerplaat (zwart/geel of groen/wit) mag je op andere banen en word je anders behandeld aan checkpoints.
In Ramallah ontmoeten we Jessica, verantwoordelijke voor de Palestijnse circusschool. Gestart vanuit een pedagogische visie, met weinig middelen en sterke vrijwilligers wil men in de toekomst uitgroeien tot een professionele circusopleiding. Waarom hier investeren in een circusopleiding? Kinderen missen veel ook al hebben ze in Ramallah geen materiële armoede. Hier krijgen ze kansen om hun stress kwijt te geraken, leren ze wat gelijkheid is tussen kinderen: die van stad en platteland en kinderen uit vluchtelingenkampen, zowel christenen en moslims. Hier krijgen ze basisrechten en maken ze die ook waar. Ze geven en krijgen vertrouwen in elkaar. Ze werken samen aan een project.
De school is apolitiek en krijgt naast Nederlandse, Zweedse en Zwitserse steun ook steun van Broederlijk Delen.
Thérèse Coens
Sophie Callot
Caroline Trevels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten